اجاره از جمله عقود مدت دار است و طبق ماده 468 قانون مدنی در اجاره اشیا مدت اجاره باید معین شود و الا اجاره باطل است. این ماده به صراحت ذکر مدت اجاره در اجاره نامه را سبب صحت اجاره می داند و بیان می دارد در صورتی که مدت بیان نشود اجاره باطل است پس ذکر مدت اجاره از جمله مهم ترین بخشهای مربوط به اجاره است. منظور از اشیا یعنی اجسامی که زنده نیستند و به اصطلاح روح ندارند پس اشیا در این قانون منظور همان ملک، زمین، باغ و … می باشد البته اموال منقول مانند خودرو، لب تاپ و موارد دیگر هم می توانند به اجاره داده شوند و جز اشیا محسوب می شوند اما تاکید ما در این مقاله بیشتر بر روی اجاره املاک می باشد چرا که اکثر اجاره نامه ها در رابطه با اجاره املاک است، اما با وجود این که در این ماده عدم ذکر مدت اجاره را سبب بطلان معرفی کرده در ماده بعدی یعنی ماده 469 عدم ذکر مدت اجاره را به نحوی جایز دانسته است، این ماده بیان می دارد: مدت اجاره از روزی شروع می شود که بین طرفین مقرر شده است و اگر در عقد اجاره ابتدای مدت ذکر نشده باشد از وقت عقد محسوب است. روزی را که طرفین جهت اجاره در یک مکان مشخص مانند بنگاه یکدیگر را ملاقات می کنند و اقدام به نگارش متن اجاره می کنند اگر از ذکر مدت اجاره خودداری شود از همان روز عقد اجاره شروع می شود و از همان لحظه تا هر وقتی که مستاجر در مستاجره ساکن باشد را محاسبه و بر اساس تعداد روزها مبلغ اجاره حساب می شود و مستاجر باید آنرا به موجر بپردازد. عدم ذکر مدت اجاره کار صحیحی نیست چرا که ممکن است که با توجه به ویژگی های ملک، مکان قرارگیری آن و بسیاری موارد دیگر در مبلغ اجاره تاثیر گذار باشد و آنقدر زیاد باشد که مستاجر از پرداخت آن ناتوان باشد. اما ذکر مدت اجاره و میزان آن تکلیف مستاجر را نسبت به مبلغ اجاره مشخص می کند و بهتر است که مستاجر زیر بار اجاره بدون مدت نرود.
چرا ذکر مدت اجاره در اجاره نامه الزامی است؟
بیان مدت از جهات بسیاری حائز اهمیت است چرا که موجر خیالش از اتمام مدت اجاره راحت است. اگر مدت اجاره مشخص نباشد و روزی موجر بخواهد ملکش را جهت استفاده شخصی از مستاجر پس بگیرد اما مستاجر از تسلیم ملک خودداری کند و به استناد عدم ذکر مدت در اجاره نامه بگوید که ما که مدت را مشخص نکرده ایم و من فعلا شرایط بلند شدن را ندارم و هر وقت که شرایطم فراهم شد اینجا را تخلیه می کنم ممکن است از تخلیه خودداری کند، البته موجر تحت شرایطی می تواند حکم تخلیه را بگیرد اما مستاجری که تن به عدم ذکر مدت در اجاره نامه می دهد قطعا شروطی را ضمن عقد اجاره هم تعیین کرده که مستاجر به راحتی نتواند او را بیرون کند. جنبه دیگر عدم ذکر مدت اجاره به خود مستاجر بر می گردد ممکن است که مورد اجاره به این صورت اجاره داده شده باشد که مدت معلوم نباشد اما موقعیت ملک در مبلغ اجاره موثر باشد و موجر هر زمان که بخواهد مثلا یک هفته بعد از عقد به مستاجر مراجعه کند و خواستار اجاره بها شود. البته عدم ذکر مدت در اجاره نامه درد سرها و تبعات منفی فراوانی در پی دارد که نتیجه آن به نفع هیچکدام از طرفین نیست.
کلام آخر
موجرین و مستاجرین محترم درست است که طبق قانون مدنی عدم ذکر مدت تحت شرایطی جایز دانسته شده است اما شما حتما مدت اجاره را در اجاره نامه ذکر کنید تا خیالتان از اینکه چه زمانی اجاره به پایان می رسد راحت باشد پس در زمان نگارش اجاره نامه حتما تاریخ شروع و تاریخ اتمام را ذکر کنید روزی که مدت اجاره به پایان برسد در صورتی که مستاجر تمایل به ماندن داشته باشد و موجر هم مشکلی نداشته باشد می توانند اجاره را تمدید کنند.